“Ook het feit dat jonge meisjes seks bieden in ruil voor een Breezer, de in Nederland fel gemediatiseerde ‘breezermeisjes’, is een teken aan de wand.”
Tom Rummens, ‘Alleen met de Waarheid’, http://www.urbanmag.be, 28 februari 2007.
Het gros der Nederlanders reageert verdwaasd en overtrokken op wat overduidelijk verzonnen verhalen zijn; alle rede is dan weg en de waan van de dag heerst. Een aantal jaren geleden gebeurde dit na de KRO-documentaire ‘Sex Sells’. Gebaseerd op een communicatie van bijna een jaar eerder, een artikel van Dorien Pels uit Trouw van 8 december 2007, was het behoorlijk verminkt. Het ligt echter wel in de lijn der Nederlandse verwachting om een goed stuk communicatie onvolledig en uit verband gerukt te presenteren als een volledige weergave van wat de maker bedoeld heeft. Wikipedia is daar het grote voorbeeld van, net als het gros der Nederlandse kranten, tijdschriften, documentaires. De meeste zijn bekrompen, benepen, vooringenomen en middelmatig.
Sex Sells is daar ook een voorbeeld van, net als de griezelige, vuige en soms vunzige reacties van de Nederlandse christelijke moraalridders. Sex Sells, uitgezonden in begin november 2008, schetste een verwrongen beeld van de seksuele moraal en uitlatingen van jongeren in de stad en op het platteland. Uitlatingen, want of er werkelijk sprake van was is een tweede. De documentaire van programmamaakster Mildred Roethof probeerde duidelijk te maken dat het voor sommige jongeren van dertien, veertien jaar heel normaal is seks te bedrijven in ruil voor drankjes of drugs, de zgn. ‘breezersex’.[1]
De documentaire werd in november al verwijderd van de internetsite Uitzending Gemist. Het was wel één van de best bekeken programma’s daar. Volgens een woordvoerder werd de documentaire van internet gehaald vanwege “harde afspraken” met jongeren die in de uitzending figureren.[2]
In het kort gaat de discussie over beïnvloeding . “Jongeren zien zo veel platte seks tussen dominante mannen en gewillige vrouwen op televisie en op internet, dat ze dat in hun eigen leven gaan nadoen, met alle negatieve gevolgen van dien.”[3]
Maar is dat waar? Want in eenzelfde discussie over geweld wordt het beïnvloedingsargument al jaren opgevoerd, maar onderzoek heeft juist uitgewezen dat dit niet zo is. Sterker, de onderzoeken die ernaar gedaan zijn moesten opnieuw, want ze waren onwetenschappelijk.[4] We kunnen ons voorstellen dat bepaalde heilloze lieden een filmpje op MTV zien met veel stoere praat van in bont gehulde rappers omringd door gewillige vrouwen, maar laten ze de Bijbel gaan lezen, waar Jezus de voeten gewassen wordt door zijn volgelinge Maria Magdalena. Laten ze zich zorgen maken over het klakkeloos navolgen van enge religies. Laten ze zich zorgen maken over het onkritisch beschouwen van talentenjachtshows op televisie, over de ethervervuiling van de publieke omroepen, over de hypocrisie in de samenleving.
In Nederland wordt er sowieso verkrampt met seksualiteit omgegaan. Hoewel wij ons prijzen en op de borst kloppen[5] blijkt uit de reactie op Sex Sells van de auteur van het zojuist in de noot aangehaalde, toenmalig minister Rouvoet, wat anders. “Een meisje wordt gezien als gebruiksartikel en seks als ruilmiddel. Het begrip liefde speelt bij deze jongeren geen rol meer. Dat is niet normaal. We mogen niet wegkijken. Je moet ouders erop aanspreken en als zij niks doen, zijn er genoeg hulpverleners die kunnen helpen. We mogen deze generatie niet loslaten.” En: “Als we daar niet snel iets aan doen, dreigt een hele generatie op te groeien met verknipte ideeën.”[6]
Maar de verknipte blijkt de minister. En niet de pers, maar de christelijke fatsoenrakkers in dit land reageerden overtrokken op de aantijgingen in de documentaire.
De SGP-fractie bestookte de Tweede kamer met onzinnige opmerkingen. De minister werd geprezen omdat hij de seksualisering van de jeugd op de agenda had gezet en in een rapport over jongeren uit 1952 wist SGP-kamerlid Van der Vlies op te diepen dat jongeren verwilderd waren en niet op menselijke wijze, maar op primaten wijze lief hadden. “Toch is er wel reden voor ongerustheid. Juist deze week luidde de minister voor Jeugd en Gezin de alarmbel over de verwording van seksualiteit tot een snack. Seksualiteit heeft daarbij niets meer van doen met liefde en lijkt daarom meer op dierlijk instinct, ofwel apenliefde.” En: “Naar onze mening komt de verplatting van seksualiteit voor een belangrijk deel voort uit de beeldvorming in onze maatschappij. Vrouwen worden als lustobject en gebruiksartikel geportretteerd….”[7] Van der Vlies ratelt door over jeugd en alcohol, jeugd en drugs, interventie in gezinnen… de gebruikelijke holle frasen, beschuldigingen en moraliserende vragen van een fatsoensrakker en moraalridder.
Breezerseks en overlast, het kabinet werkt aan beleid want onze jeugd is losgeslagen en hangt almaar op die ene hangplek, net als vlak na de oorlog. Ook toen was er de ‘verwildering’ van de jeugd, die maar niet deugt. Net als de jeugd van tegenwoordig.[8]
In 1915 en 1946 werden er door de toen zittende Ministers van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen commissies ingesteld om onderzoek te verrichten naar de zorgelijke toestand van de jeugd. De onderzoeksresultaten van deze commissies zijn gepubliceerd in respectievelijk 1919 en 1952. Het rapport van de eerste commissie is getiteld: ‘verslag van de Staatscommissie tot onderzoek naar de ontwikkeling der jeugdige personen van 13 – 18 jaar’ en het stuk uit ’52 gaat gebukt onder de titel:‘Maatschappelijke verwildering der Jeugd: rapport betreffende het onderzoek naar de geestesgesteldheid van de massajeugd’. Uit deze gebeurtenissen, en alleen al uit de ernstige bewoordingen in de titel van het tweede stuk, lijkt te blijken dat er in beide periodes tot in de hoogste regionen een grote bezorgdheid heerste over de toestand van de jeugd.[9]
Opmerkelijk is verder dat de verwilderde jongere bijna wordt beschreven als een apart specimen onder de aapachtigen: ‘De verwilderde jeugd leeft in een wereld, die verregaand gestalteloos genoemd mag worden’, ‘…de stem en de articulatie geven de personale uitdrukking van de holle leegte: men loeit, men brult, men kletst als een eindeloos geleuter, men gilt, men tiert, men jengelt en zeurt. Er is geen stem die als een man op een man afkomt…’ en ‘Er heerst in dergelijke gezinnen geen gezinssfeer, wel apenliefde’.[10]
De nadruk ligt wat oorzaken betreft in dit rapport dan ook vooral op de nadelen van het losser worden van de maatschappij. Ook de verderfelijke invloed van de massamedia wordt niet vergeten.[11]
“De verwilderde jeugd leeft in een wereld die verregaand gestalteloos genoemd mag worden. Men loeit, men brult, men kletst als een eindeloos geleuter, men gilt en giert, men jengelt en zeurt…” Zo omschrijft het rapport ‘Maatschappelijke verwildering der jeugd’ (1952) de toestand van de zogenaamde massajeugd in Nederland. Bij het gezag en opvoeders bestaat de angst dat jongeren zullen afglijden tot crimineel gedrag. De inzet van buurt- en jeugdwerk moet de jeugd weer in het gareel brengen.[12]
Meer dan vijftig jaar later zijn we terug bij deze middeleeuwse aanpak, die indertijd ook al niet werkte. De seksuele moraal is hetzelfde – benepen en met opgeheven vingertje. En de pubers experimenteren met seks, zoals ze dat al decennia lang doen, met dien verschille dat hun puberale overdrijvingen nu ineens op internet na te lezen zijn.
Tom ter Bogt, cultuurpsycholoog aan de Universiteit Utrecht, zegt: “Ik denk niet dat er sprake is van een losgeslagen seksuele moraal bij de jeugd. Maar er is natuurlijk wel wat aan de hand. Door internet zijn er allerlei mogelijkheden om contact te maken en met elkaar te flirten. En ik vind het natuurlijk ook niet goed als jonge kinderen langdurig worden blootgesteld aan pornografische beelden op tv en internet. Maar je moet het niet overdrijven. Uit onderzoek van het Nisso blijkt dat minder dan 2 procent van de jongeren seks heeft in ruil voor cadeautjes. Dat is weinig. Er zijn sterk uiteenlopende opvattingen over seks onder jongeren. Dat komt ook door de tv. Daar wordt het vaak zeer selectief benaderd.”[13]
Hoe communiceer je dit probleem dus? Nadat geconstateerd is dat het probleem niet de losse seksuele moraal is, maar eerder elementen in de overheid die hun macht als christelijke fatsoensrakker aangetast zien, en de neiging van de dagbladen om elkaar na te praten, moet ik het antwoord schuldig blijven. Er wordt een probleem geformuleerd welke niet echt een probleem is. Daar kan ik weinig mee. Wat ik hier heb geschreven is mijn communicatie m.b.t. dit probleem. Waar ik het liever over zou hebben, als communicatieprobleem, is de wanstaltig slechte voorlichting op (voornamelijk lagere) scholen en de verkrampte houding der Nederlanders inzake seks en kinderen, hun achterlijke opvattingen betreffende relaties. Dat zijn de echte zaken waar ik en mijn kinderen mee te maken hebben. Niet met puberale quatch.
[1] Breezersex werd geïntroduceerd in het medialandschap door een canard van De Volkskrant (22 februari 2006), die in het artikel ‘Seks voor een breezer; een mazzeltje voor allebei’, stelde dat Amsterdamse pubers in ruil voor ‘waardeloze’ tegenprestaties als een Breezertje, taxirit naar huis of merkkleding seks toestonden. Maar deze jongerencultuur was gewoon grootspraak van de pubers die zich op internetfora al jaren onderhielden over breezersletten, breezersex, zonder dat dit op enige werkelijkheid berustte.
[2] Nederlands Dagblad, 20 november 2008; http://www.publiekcentraal.nl/wordpress/index.php?s=mediawoordvoerder
[3] Aimée Kiene, ‘'Zulke korte rokjes, dan vragen ze erom'’, De Volkskrant, 20 december 2008.
[4] David Nieborg, ‘Wetenschappelijke regels leken overboord gegooid’, De Pers, 28 september 2008.
[5] Zie het Rouvoet pamflet ‘Onze Jeugd van Tegenwoordig’, een uitgave van het ministerie van Jeugd en Gezin uit juni 2009. In 3.2.3, wanneer ‘Seksueel gedrag’ aan de orde komt, wordt gesteld: “In de literatuur wordt de tolerante houding in ons land ten opzichte van seks bij jongeren beschouwd als belangrijkste reden voor de relatief lage aantallen zwangerschappen.” Maar de bron is een uitgave van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Niet echt een onpartijdige bron.
[6] Hans van Soest en Yvonne Wiggers, ‘Seksmoraal van jeugd is abnormaal’, AD, 10 november 2008.
[7] Van der Vlies, ‘Begroting Jeugd en Gezin’, 11 november 2008, www.sgp.nl
[8] Holland Doc, ‘Verwildering der Jeugd’, 22 januari 2009, http://www.hollanddoc.nl/afleveringen/41265173/#
[9] Wybo Wiersma, ‘Er was eens…die jeugd van toen!’, http://www.logilogi.org/pub/EssayJeugbeeldErWasEens_WyboWiersma.doc, p. 2.
[10] Wybo Wiersma, ‘Er was eens…die jeugd van toen!’, http://www.logilogi.org/pub/EssayJeugbeeldErWasEens_WyboWiersma.doc, p. 9.
[11] Wybo Wiersma, ‘Er was eens…die jeugd van toen!’, http://www.logilogi.org/pub/EssayJeugbeeldErWasEens_WyboWiersma.doc
[12] Holland Doc, ‘Verwildering der Jeugd’, 22 januari 2009, http://www.hollanddoc.nl/afleveringen/41265173/#
[13] ‘Jongerenseks met spruitjes’, De Volkskrant, 6 december 2008.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten